Terugkijkend had het verhaal misschien geverifieerd moeten worden

Martine Borgdorff, Trouw 8 april 2004

'Ik was mijn grootvaders hoer, maar wat ben ik nu?'

Dat was oorspronkelijk het prikkelende thema van het EO-programma 'Na de diagnose' van vanavond. Een aangrijpende uitzending zou het worden, met getuigenissen van twee vrouwen over misbruik in hun jeugd en de persoonlijkheidsstoornis DIS (dissociatieve identiteits stoornis) die daaruit volgde.

Een van hen, schuilnaam Anne-Lies, zou vertellen over haar zware stoornis als gevolg van een traumatische jeugd vol seksueel misbruik. "Anne-Lies", zo staat ondermeer in de Avro-bode aangekondigd, "had wel 28 delen van haar persoonlijkheid die zich voor leken te doen als zelfstandige personen."

Frank Drost, die toevallig in zijn programmablad kijkt, schrikt als hij de aankondiging met foto ziet. De vrouw op de foto is zijn zus, die, zoals Drost eind januari in Trouw zegt, al jaren in tv-programma's en kranten vertelt over langdurig seksueel misbruik door haar vader. Allemaal verzinsels, aldus Drost, ingegeven door dubieuze psychotherapeuten. Gealarmeerd stuurt Drost een brandbrief naar de Evangelische Omroep. "U gaat een uitzending maken met een persoon die waarheid en fictie niet uit elkaar kan houden en waarbij u geen moeite hebt genomen om te verifiëren of de persoon wel integer is", schrijft Drost. Daarop besluit de EO de uitzending te schrappen.

"Terugkijkend had het verhaal misschien beter geverifieerd moeten worden", zegt EO-woordvoerder Martin van Oosten. "Maar de uitzending ging over de stoornis van vrouwen en niet zozeer over de beschuldigingen van misbruik." Niettemin wil de EO 'zorgvuldig zijn tegenover de familie en wordt de tv-uitzending afgeblazen.

"Eindelijk wordt ons verhaal gehoord en geloofd", zegt Drost. De familie Drost probeerde de afgelopen jaren meermalen omroepen en kranten, waaronder de NCRV en De Telegraaf, te bewegen tot het afzien van publicaties. Zonder succes. Verschillende journalisten tekenen de twijfelachtige misbruikervaringen op, zonder de familie om een reactie te vragen. De documentaire 'De Ontkenning' van filmer Thom Verheul, in 1992 uitgezonden door de NCRV, is in z'n geheel gewijd aan de verschillende persoonlijkheden van Anne-Lies, die zich dan nog Brigitte noemt. Vooral wanneer incest en kindermisbruik de media-aandacht opeisen, zoals tijdens de affaire-Dutroux, duikt de zus van Drost op.

Dat het voor mensen die onterecht van misbruik worden beschuldigd lastig is om gehoor te krijgen bij de media, blijkt ook bij de tweedelige NCRV-documentaire 'Verborgen Moeders' (2002), eveneens van Thom Verheul. Daarin verhalen vrouwen van misbruik en kindermoord door hun vaders. De NCRV moet onder dreiging van een rechtszaak excuus maken voor het niet toepassen van wederhoor, maar doet dat pas na twee jaar en met grote tegenzin.

Frank Drost wordt begin dit jaar eindelijk in zijn roep om wederhoor gesteund. Op 27 januari publiceert de Gezondheidsraad het rapport 'Omstreden herinneringen'. Daarin concludeert de raad dat niet al het seksueel misbruik dat mensen zich na therapie herinneren, ook daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. De raad adviseert buitenstaanders, onder wie journalisten, terughoudend te zijn bij zulke omstreden herinneringen aan misbruik.